Jest takie miejsce w Polsce, w którym zapomnieć możesz, o całym świecie, nietracąc nic z jego radości. Tym miejscem jest Zespół Szkół w Kobułtach oraz teren przyrodniczy do niego przyległy.
Zespół Szkół w Kobułtach
Kobułty 80
11-300 Biskupiec
tel. / fax 89 716 14 24
mail: [email protected]
Tym miejscem jest Zespół Szkół w Kobułtach oraz teren przyrodniczy do niego przyległy. To na nim pod koniec lat dziewięćdziesiątych rozpoczęto prace nad stworzeniem kompleksu edukacyjno-rekreacyjnego. Przemawiało za tym przede wszystkim położenie szkoły. Znajduje się ona na zielonym wzgórzu, w otoczeniu lasów, na uboczu, z dala od wszelkiego rodzaju zanieczyszczeń i innych czynników destrukcyjnych. Ogród biologiczny powstał na trasie ścieżki zdrowia prowadzącej do lasu. W zamysłach twórców miał on być pierwszym lub ostatnim etapem bliskich kontaktów z przyrodą.
Obok ogrodu zbudowano zieloną klasę wkomponowaną w piękny leśny krajobraz. Są w niej drewniane ławki i stoły. W pobliżu wymurowano miejsce na ognisko i grilla. Początki nie były łatwe. Trzeba było pozyskać osoby, które poświeciłyby swój czas i siły na przygotowanie podłoża pod przyszły ogród. Partnerami nauczycieli, pracowników administracyjno-obsługowych szkoły, uczniów, rodziców stali się mieszkańcy wsi, sołtys, radni, leśniczy i ludzie, którzy poparli nasze inicjatywy utworzenia miejsca służącego edukacji i rekreacji. Wykonano szereg zadań. Zaczęliśmy od prac porządkowych. Oczyściliśmy teren, usunęliśmy zbędne rośliny. Wygrabione zostały stare chwasty. Z pobliskiego miejsca na teren ogrodu został przewieziony głaz narzutowy. Zebraliśmy kamienie na budowę skalnika. Cały obszar został skopany. Przygotowano podłoże pod ścieżki zamknięte w drewnianych obramowaniach. Przywieziono odpowiedni żwir, który został równomiernie rozłożony na całej powierzchni ścieżek.
Posadziliśmy kilkadziesiąt różnych drzewek i roślin. Wysieliśmy trawy. Wyznaczyliśmy kwatery, na których znalazły swoje miejsce osobliwe gatunki krzewów i pojawiły się zioła. Przygotowano tabliczki do ich oznakowania. Członkowie koła ekologiczno-przyrodniczego dokonali oznaczenia roślin, nad którymi opiekę przejęli uczniowie szkoły pod kierunkiem wychowawców klas. Nauczyciele, dzieci i rodzice chętnie brali udział w przygotowaniu podłoża, a więc spulchniali ziemię, kopali dołki, podlewali przed posadzeniem, zraszali rośliny. W pozyskaniu środków finansowych na zakup sadzonek krzewów, drzewek i roślin brała cała społeczność szkolna. Część rodziców podzieliła się roślinami ze swoich ogrodów przydomowych. Nad właściwym posadzeniem roślin czuwali pracownicy szkoły, nauczyciele, rodzice i osoby wspierające (leśniczy). Jednym z ostatnich etapów prac było ogrodzenie ogrodu i zabezpieczenie go przed niepożądanymi gośćmi np. dziką zwierzyną. W zamian co roku obok ogrodu uczniowie wysypują żołędzie ,kasztany i marchewkę dla zgłodniałych zwierząt. Chociaż ogrodem opiekują się wszyscy pracownicy szkoły i uczniowie, to główna odpowiedzialność za niego spada na opiekunów i członków koła ekologiczno-przyrodniczego. To oni pracują nad poprawą estetyki terenu zielonego, dosadzają drzewa i krzewy.
Na drzewach umieszczone zostały budki lęgowe dla różnych gatunków ptaków. Zimą opiekują się ptakami, które przylatują w pobliże szkoły. Dokarmianie ptaków odbywa się systematycznie od jesieni do wiosny. Na okres wakacji pielęgnacją ogrodu biologicznego powierza się pracownikom obsługi.
W ogrodzie i zielonej klasie chętnie przebywają uczniowie podczas przerw. Jest to naturalne środowisko dla zajęć dydaktyczno- wychowawczych. Ogród biologiczny służy uczniom i nauczycielom do prowadzenia obserwacji przyrody i zmian w niej zachodzących. W ogrodzie biologicznym dzieci uczą się troszczyć o stan zieleni, posługują się prostymi narzędziami ogrodniczymi, przyzwyczajają się do systematycznej pracy, przejawiają aktywność działania w zespole. Ścieżka zdrowia stanowi doskonałą bazę do prowadzenia lekcji terenowych z przyrody, kształcenia zintegrowanego, wychowania fizycznego. Jest także miejscem czynnego wypoczynku mieszkańców wsi i ich gości.
W naszej placówce bazując na ogrodzie biologicznym, zielonej klasie i ścieżce zdrowia organizujemy warsztaty ekologiczne i konferencje dla nauczycieli i uczniów szkół naszego województwa. Współpracujemy ze szkołami naszej gminy i innymi np. ze szkołą w Krutyni. Co roku jesteśmy organizatorami biegów na orientację dla dzieci, młodzieży i dorosłych z terenu naszego województwa. Gościmy również pasjonatów tego sportu z różnych stron Polski. Stworzenie kompleksu edukacyjno- rekreacyjnego pozwala nam na promowanie walorów przyrodniczych naszego regionu. Ogród biologiczny to projekt długofalowy i bardzo potrzebny do realizacji zadań zarówno dydaktycznych jak też edukacji pozaszkolnej.
Chlubą naszego ogrodu jest też LAPIDARIUM Na początku wspólnie z nauczycielami i pracownikami obsługi wyznaczyliśmy dokładnie teren w pobliżu szkoły w celu utworzenia lapidarium – kolekcji skał. Do działania zaangażowaliśmy rodziców, aby pomogli zgromadzić okazy w miejscu swojego zamieszkania. Następnie na lekcjach przyrody i zajęciach świetlicowych wyruszyliśmy na wycieczki terenowe w celu wyszukiwania różnych okazów do naszego lapidarium. Duży wkład w powstanie lapidarium mieli rodzice, którzy zwieźli głazy do ogrodu.
Przywieziono nam wiele pięknych okazów. Obsługa szkoły, rodzice i uczniowie przystąpili do ustawienia okazów na wyznaczonym terenie. Pozostałe prace, takie jak wkomponowanie krzewów i drzewek ozdobnych między skałami oraz ułożenie kostki granitowej, kontynuowaliśmy wiosną.
Kolejnym etapem naszej pracy było wyszukiwanie w różnych źródłach informacji na temat rodzajów skał występujących na Pojezierzu Mazurskim. Na ich podstawie opisaliśmy gatunki skał, które zgromadziliśmy w naszym lapidarium. Wiadomości umieściliśmy na tablicach informacyjnych, które ustawione zostały w wyznaczonych miejscach lapidarium. Przedsięwzięcie przyniosło wiele korzyści dla uczniów i szkoły. Rozpoznawanie i opisywanie skał było wyzwaniem trudnym, ale mobilizującym do działania. Zebrane informacje o głazach poszerzyły wiedzę uczniów i ułatwiły dokonanie wyboru właściwych treści. Lapidarium, które powstało w naszym ogrodzie biologicznym ma służyć uczniom i mieszkańcom, żeby każdy mógł poznawać przyrodę nieożywioną praktycznie, a nie tylko z podręczników. Takie lapidarium to zawsze coś nowego i ciekawego do zaznajomienia się z historią geologiczną Ziemi.
Urszula Dziąba, Marzena Staszak
