Wzrost liczby posegregowanych odpadów przez mieszkańców oraz właściwe ich przyporządkowanie do odpowiednich pojemników to cel, do którego zmierzają zarówno gminy, jak i przedsiębiorstwa zbierające i zagospodarowujące odpady. Jak go osiągnąć?
Niezbędna jest systematyczna, wielotorowa i interesująca edukacja, angażująca mieszkańców w każdym wieku. Często nie wystarczy samo przekazanie informacji o obowiązującym systemie selektywnego zbierania odpadów za pomocą ulotek, biuletynów, artykułów w lokalnej prasie czy telewizji, gdyż zmiana świadomości wymaga sporego nakładu pracy, czasu, oraz? pieniędzy. Chcąc zatem prowadzić skuteczne działania z zakresu edukacji recyklingowej, trzeba zarówno sięgnąć po rozmaite środki przekazu (radio, telewizja, prasa, Internet), jak i wykorzystywać każdą możliwą okazję do tego, by propagować zmianę nawyków mieszkańców i zachęcać ich do właściwego postępowania z odpadami. Właśnie zróżnicowanie grup odbiorców, kaskadowość prowadzonych działań oraz współpraca z innymi podmiotami to główne elementy, na które zwracano uwagę podczas dokonywania wyboru laureatów Konkursu Puchar Recyklingu w ramach kategorii ?Edukacja Recyklingowa?. Zadanie, przed którym stali członkowie komisji konkursowej, nie było łatwe, gdyż należało przeanalizować ponad 80 zgłoszeń. ? Przy wyborze laureatów dużą uwagę zwrócono na sposób prowadzenia promocji, trwałość projektów edukacyjnych, a także współpracę z innymi podmiotami ? zaznaczył Dominik Bąk, zastępca prezesa Zarządu NFOŚiGW.
Najlepsi z najlepszych
Główną nagrodę w postaci Pucharu Recyklingu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej otrzymał Zakład Gospodarki Odpadami w Jarocinie, który podejmował liczne działania edukacyjne, mające rzeszę odbiorców w różnych kategoriach wiekowych. Jedną z takich inicjatyw były ?Zielone szkoły w ZGO? ? dzięki nim ponad 600 uczniów ze szkół należących do Porozumienia Międzygminnego mogło uczestniczyć w praktycznej lekcji i dowiedzieć się, co się dzieje dalej z odpadami zebranymi z gospodarstw domowych. Ponadto ZGO w Jarocinie organizował konkurs Eko-kreatywni, który polegał na wykonaniu przedmiotów z odpadów, a także szkolenia dla urzędników, mające na celu zaznajomienie pracowników gminnych z obecną sytuacja na rynku odpadowym. W festynach i warsztatach organizowanych przez ZGO w Jarocinie, których celem była edukacja ekologiczna i nauka selektywnego zbierania odpadów, w sumie wzięło udział ponad kilka tysięcy osób. ? W działaniach podejmowanych przez ZGO w Jarocinie niezmiernie istotny jest fakt, iż są one ukierunkowane na selektywne zbieranie odpadów komunalnych, ale rozumiane nie jako cel sam w sobie, lecz z myślą o późniejszym przetwarzanie tych odpadów komunalnych ? podkreślił Dominik Bąk.
Finaliści na podium
Nieszablonowe działania edukacyjne w zakresie odpadów to również domena gminy Wrocław oraz Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 w Siedlcach, co także zostało docenione w ramach XIX edycji Konkursu Puchar Recyklingu. Podmioty te otrzymały statuetki podczas Finału konkursu, który odbył się 29 listopada w Teatrze Capitol w Warszawie. Gminę Wrocław doceniono m.in. za realizację kampanii ?Nie wyrzucaj ? Wrocław się dzieli?, w którą zaangażowano schroniska i noclegownie oraz akcje edukacyjne skierowane do seniorów, realizowane pod hasłem ?Ekosenior?. Z kolei Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 2 w Siedlcach uhonorowano za włączenie edukacji recyklingowej w program edukacyjny nauczania dla zawodu technik logistyk. Działania zwiększające świadomość w zakresie odpadów na stałe wpisały się w życie szkoły. Edukację prowadzono m.in. w ramach warsztatów, w których brali udział uczniowie szkoły, a także drzwi otwartych, na których z kolei to oni wcielali się w rolę edukatorów. W kategorii ?Edukacja Recyklingowa? przyznano także jedno wyróżnienie. Za prowadzenie innowacyjnych działań edukacyjnych, w tym akcji uświadamiających problematykę odpadów podczas ferii zimowych i wakacji letnich, a także działań prowadzonych w młodzieżowym domu kultury, klubach osiedlowych i domu dziennego popytu ?Senior? nagrodzono gminę Lubin.
Debiut roku
Nowością tegorocznej edycji Konkursu jest nagradzanie statuetkami również podmiotów, które zgłosiły się do konkursu po raz pierwszy. Taką nagrodę w dziedzinie edukacji recyklingowej zdobyła gmina Kunice. Pochwały należą się jej m.in. za aktywną promocję idei 3R w mediach społecznościowych, dzięki czemu mieszkańcy mogą w łatwy sposób pozbyć się przedmiotów, których nie potrzebują, a które dla innych mogą okazać się pożyteczne. Dodatkowo samorząd doceniono za prowadzenie komunikacji dotyczącej odpadów za pomocą tradycyjnych form przekazu, np. ulotki, w połączeniu z nowoczesnymi narzędziami komunikacji internetowej (aplikacja mobilna, informator sms).
Edukacja ekologiczna jest najważniejszym elementem systemu gospodarki odpadami. Bez niej nie uda się osiągnąć zakładanego poziomu recyklingu do 2020 r. ani wdrożyć idei gospodarki obiegu zamkniętego. Statystyka jest bezlitosna, a czasu coraz mniej. Dlatego tak ważne jest, by inicjatyw takich jak w Jarocinie, Wrocławiu, Siedlcach, Lubiniu czy też Kunicach było jak najwięcej.
Małgorzata Masłowska-Bandosz
LAUREACI KONKURSU PUCHAR RECYKLINGU
KATEGORIA EDUKACJA RECYKLINGOWA
PUCHAR RECYKLINGU NARODOWEGO FUNDUSZU OCHRONY ŚRODOWISKA I GOSPODARKI WODNEJ Zakład Gospodarki Odpadami w Jarocinie
NAGRODA GŁÓWNA Gmina Wrocław Zespół Szkól Ponadgimnazjalnych nr 2 Siedlce DEBIUT ROKU Gmina Kunica WYRÓŻNIENIE Gmina Lubin |
Fot. Depositphotos/malpetr